Silverlight 2.0 içerisinde .NET programlama dillerini kullanırken istemci tarafında bir tarayıcıda olduğumuzu sürekli hatırlamak gerek. Bu bilgiyi aklımızda tutarsak aslında Silverlight içerisinde yapılamayan bazı şeyleri tarayıcının özelliklerinden faydalanarak yapma şansımız olabiliyor. Bu konuya örneklerden biri Silverlight 2.0 içerisinde farenin roller'ını yakalayarak zoom-in veya zoom-out efekti yaratmak. Maalesef şimdilik Silverlight içerisinde farenin roller'ını yakalayabileceğimiz herhangi bir event-handler yok. Bu durumda biz de tarayıcının özelliklerinden faydalanacağız.

İlk olarak hazırlayacağımız Silverlight 2.0 Beta 1 uygulamasının XAML kodunu inceleyelim. Page.xaml içerisinde basit bir Image nesnesi yer alıyor. Farenin rollerını kullanarak söz konusu Image nesnesini zoom yapabileceğiniz, yani özünde Image nesnesinin boyutlarını büyüterek küçülteleceğiz.

<UserControl x:Class="ScrollWheel.Page"

    xmlns="http://schemas.microsoft.com/client/2007"

    xmlns:x="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml"

    Width="400" Height="300">

  <Grid x:Name="LayoutRoot" Background="White">

    <Image Margin="147,112,156,126" Source="Forest.jpg" RenderTransformOrigin="0.5,0.5" x:Name="Foto">

      <Image.RenderTransform>

        <TransformGroup>

          <ScaleTransform x:Name="ZoomCarpani" ScaleX="1" ScaleY="1"/>

          <SkewTransform/>

          <RotateTransform/>

          <TranslateTransform/>

        </TransformGroup>

      </Image.RenderTransform>

    </Image>

  </Grid>

</UserControl>

Yukarıdaki kod içerisinde özellikle dikkat edilmesi gereken bir nokta var. Normal şartlarda Expression Blend içerisinde bir Image nesnesi yerleştirirseniz Image.RenderTransform tagı ve içerisindekiler gelmeyecektir. Eğer söz konusu Image nesnesini sadece bir kere arayüz içerisinde boyutlandırırsanız hemen bu taglar eklenir. Sonrasında RenderTransform içerisindeki ScaleTransform kısmıyla ilgileneceğiz. Image nesnemizin büyüklüğünü değiştirecek olan tag bu. ScaleTransform'un ScaleX ve ScaleY adında X ve Y doğrultusunda boyutlandırma yapabilen çarpanları var. Bu çarpanlara ve ScaleTransform nesnesine programatik olarak ulaşabilmek için hemen ScaleTransform'a ZoomCarpani adını veriyoruz. Böylece artık rahatlıkla kod tarafından bu resmin boyutu ile oynayabiliriz.

Gelelim code-behind sayfamıza; ilk olarak internet tarayıcımızın farenin roller'ını algıladığı event-handlerları yakalayarak kendi .NET event handlerlarımızı bağlamalıyız.

Private Sub Page_Loaded(ByVal sender As Object, ByVal e As System.Windows.RoutedEventArgs) Handles Me.Loaded

    System.Windows.Browser.HtmlPage.Window.AttachEvent("DOMMouseScroll", AddressOf FareTekerlekDondu)

    System.Windows.Browser.HtmlPage.Window.AttachEvent("onmousewheel", AddressOf FareTekerlekDondu)

    System.Windows.Browser.HtmlPage.Document.AttachEvent("onmousewheel", AddressOf FareTekerlekDondu)

End Sub

Silverlight uygulamamız sayfaya ilk yüklendiğinde hemen mevcut HtmlPage (HTML sayfa) üzerinden tarayıcı penceresini (Window) yakalayarak DOMMouseScroll ve onmousewheel durumlarına kendi FareTekerlekDondu kodumuzu atıyoruz. Ayrıca sayfada yüklü dokümanın da (Document) onmousewheel event'ını aynı şekilde yakalamamız gerekiyor. Tüm bu farklı event-handlerlar aslında hep bizim tek event-handlarımız olan FareTekerlekDondu'ye yönlendiriliyor. Bunun nedeni farklı tarayıcıların farklı event-handlerlar ile çalışıyor olması. Bizim örneğimiz rahatlıkla Opera, Safari, FireFox ve IE'de çalışacak. Sıra geldi FareTekerlekDondu'yü kodlamaya.

Private Sub FareTekerlekDondu(ByVal sender As Object, ByVal e As System.Windows.Browser.HtmlEventArgs)

    ...

End Sub

Yukarıdaki şekli ile kodumuzu yazarken dikkat etmemiz gereken nokta e parametresinin tipi. HtmlEventArgs bize tarayıcının döndürdüğü değerleri aktaracak.

    Dim DonMiktar As Integer = 0

    Dim Gelen As System.Windows.Browser.ScriptObject = e.EventObject

Kodumuzda iki adet değişken tanımlıyoruz. Bunlardan ilki olan DonMiktar tarayıcından gelen farenin roller'ını dönüş miktarını alarak yönünü belirleyecek. Tarayıcılardan dönüş miktarı + veya - değer olarak gelebilir ve maalesef bu durum tarayıcı tipine göre farklı yönlerde dönüşleri tanımlıyor. Tanımladığımız bir diğer değişken ise Gelen adında; bu değişken doğrudan e parametresinden EventObject'i alarak bize dönüş miktarını ulaştıracak.

    'IE ve OPERA

    If Not Gelen.GetProperty("wheelDelta") Is Nothing Then

        'OPERA'da ters!

        If Not Gelen.GetProperty("opera") Is Nothing Then

            DonMiktar = -DonMiktar

        End If

        DonMiktar = Gelen.GetProperty("wheelDelta")

        'Mozilla ve Safari

    ElseIf Not Gelen.GetProperty("detail") Is Nothing Then

        DonMiktar = -Gelen.GetProperty("detail")

    End If

Yukarıdaki kod biraz karışık gözükebilir fakat aslında yapmaya çalıştığımız şey çok basit. Tarayıcıdan farenin roller'ının dönüş miktarını almaya çalışıyoruz. Maalesef farklı tarayıcılarda bu sistemin farklı çalışması gerekiyor. Opera ve IE bu değeri wheelDelta özelliği üzerinden verirken Mozilla ve Safari detail adında bir property kullanıyor. Ayrıca IE dışında tüm tarayıcılarda değerler ters, veya belki de IE'de ters :) Ama duruma göre gelen değeri eksi ile çarpmak zorunda kalıyoruz.

    If DonMiktar > 0 Then

        ZoomCarpani.ScaleX += 0.1

        ZoomCarpani.ScaleY += 0.1

    Else

        ZoomCarpani.ScaleX -= 0.1

        ZoomCarpani.ScaleY -= 0.1

    End If

Artık elimizde DonMiktar değişkeni hazır olarak bulunduğunda göre DonMiktar'ın eksi veya artı değer almasına göre elimizdeki resmi büyütüp küçültebiliriz. Bu noktada büyütme ve küçültme miktarını el ile ayarlamakta fayda var. Aslında DonMiktar içerisinde farenin roller'ının bir defada ne kadar döndürüldüğüne dair bir değer geliyor fakat bunu kullanmak farklı sistemlerde çok ilginç sonuçlar verebiliyor. En iyisi sabit bir yol izlemek.

    If DonMiktar <> 0 Then

        e.PreventDefault()

        Gelen.SetProperty("returnValue", False)

    End If

Son olarak tarayıcıya farenin roller değişimi ile ilgili işlemlerini bizim yaptığımızı belirtmemiz gerek. Böylece tarayıcı içerisinde sayfa scroll etmeyecektir.

Uygulamamızın tam kodu aşağıdaki şekilde sonuçlanıyor....

Private Sub FareTekerlekDondu(ByVal sender As Object, ByVal e As System.Windows.Browser.HtmlEventArgs)

    Dim DonMiktar As Integer = 0

    Dim Gelen As System.Windows.Browser.ScriptObject = e.EventObject

    'IE ve OPERA

    If Not Gelen.GetProperty("wheelDelta") Is Nothing Then

        'OPERA'da ters!

        If Not Gelen.GetProperty("opera") Is Nothing Then

            DonMiktar = -DonMiktar

        End If

        DonMiktar = Gelen.GetProperty("wheelDelta")

        'Mozilla ve Safari

    ElseIf Not Gelen.GetProperty("detail") Is Nothing Then

        DonMiktar = -Gelen.GetProperty("detail")

    End If

    If DonMiktar > 0 Then

        ZoomCarpani.ScaleX += 0.1

        ZoomCarpani.ScaleY += 0.1

    Else

        ZoomCarpani.ScaleX -= 0.1

        ZoomCarpani.ScaleY -= 0.1

    End If

    If DonMiktar <> 0 Then

        e.PreventDefault()

        Gelen.SetProperty("returnValue", False)

    End If

End Sub

Hepinize kolay gelsin...