Bir web sitesi içerisinde birden çok Silverlight uygulamasını beraber kullanıyor olabilirsiniz veya belki de aynı web sitesinde sizin hazırladığınız bir Silverlight uygulamasının yanı sıra bir de başka bir yazılımcının/tasarımcının hazırladığı Silverlight uygulaması bulunuyordur. Peki hiç bu iki uygulamanın birbirinden haberdar olabileceğini ve karşılıklı haberleşebileceklerini düşündünüz mü?

Eminim ki hemen aklınıza gelecek çözüm sunucu tarafından uygulamaları birbiri ile konuşturmak olacaktır oysa artık Silverlight 3.0 ile beraber LocalMessaging denilen ve Named Pipes mantığına çok benzeyen bir sistem ile uygulamaları birbirleri ile haberleşebiliyorlar. Birden çok Silverlight uygulaması ister aynı sayfada, ister tarayıcınızın ayrı tablarında ister farklı tarayıcılarda olsun aynı makinede çalıştıkları sürece birbirleri ile sunucudan bağımsız olarak tamamen istemci tarafında konuşabiliyorlar.

Neler yapılabilir?

Aslında bu yapı ile bir çok farklı senaryo düşünülebilir. Her iki veya üç Silverlight uygulamasını da sizin hazırladığınızı düşünürsek belki de uygulamalar arasına interaksyon sağlayabilirsiniz. Kullanıcının bir uygulamada yaptığı değişiklik bir diğerinde de bazı farklı mekanizmaları tetikleyebilir.

Bir diğer senaryoda ise belki de hiç kodlarına sahip olmadığınız bir Silverlight uygulaması ile sizin uygulamanızın birbiri ile istemci tarafında konuşması gerektiğinde ortak belirlenen bir kanal üzerinden uygulamaların haberleşmesini sağlayarak entegrasyon sağlayabilirsiniz. Daha belki de benim aklıma gelmeyen birçok farklı mekanizma mümkün olabilir.

Mutfağa geçelim....

Teorik kısmı atlattıktan sonra gelin biraz da LocalMessaging sistemini nasıl kullanabileceğimize göz atalım. Özünde LocalMessaging yapısı Named Pipes mantığı ile işliyor. Yani iki tarafın bir biri ile haberleşmesi için bir kanala ihtiyacınız var. Kanallar String tipinde isimler ile birbirinden ayırt ediliyor. Kanal ismine göre dinleyici uygulama söz konusu kanalı dinlerken veri gönderecek uygulama da yine aynı kanal ismini kullanarak veri gönderme işlemini yapabiliyor.

Yapacağımız örnekte uygulamalarımızdan birinde yer alan düğmeye bastığımızda diğerinde bir animasyon çalıştıracağız. Bu sistemin gerçekleşebilmesi için iki numaralı uygulama "MesajKanali" adındaki bir kanalı dinlemeye başlarken aynı kanala bir numaralı uygulama ise iki numaralı uygulamanın anlayabileceği bir mesaj gönderecek. Gelin ilk olarak mesajı gönderecek olan uygulama ile işimize başlayalım.

[XAML]

<UserControl x:Class="SilverlightApplication6.MainPage"

   xmlns="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml/presentation"

   xmlns:x="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml"

   Width="400" Height="300">

    <Grid x:Name="LayoutRoot" Background="White">

        <Button Content="Mesaj Gönder" x:Name="btnGonder" Click="btnGonder_Click"/>

    </Grid>

</UserControl>

Uygulamamızın ekranında basit bir düğme bulunuyor. Söz konusu düğmeye basıldığında mesaj gönderme işlemini başlatacağız.

[VB]

    Private Sub btnGonder_Click(ByVal sender As System.Object, ByVal e As System.Windows.RoutedEventArgs)

        Dim MesajGonderici As New Messaging.LocalMessageSender("MesajKanali", "localhost")

        MesajGonderici.SendAsync("BASLA")

    End Sub

[C#]

        private void btnGonder_Click(object sender, RoutedEventArgs e)

        {

            System.Windows.Messaging.LocalMessageSender MesajGonderici =

                new System.Windows.Messaging.LocalMessageSender("MesajKanali", "localhost");

            MesajGonderici.SendAsync("BASLA");

        }

Yukarıda gördüğünüz kod içerisindeki ilk satırda mesaj gönderebilmek için bir LocalMessageSender yaratıyoruz. Söz konusu sınıfın constructor'ı bizden kanal ismini ve mesajın gönderileceği domainin adını istiyor. Bizim kullanacağımız kanalı ismi şimdilik "MesajKanali" olacak. Kanalimizi ve mesaj göndericimizi yarattığımıza göre artık söz konusu mesaj göndericinin SendAsync metodu ile mesajımızı bu kanalı dinleyen herkese gönderebiliriz. SendAsync metodunun sonundaki Async uzantısından da anlayabileceğiniz üzere işlem asenkron olarak yapılacak. Yani mesaj gönderdildikten sonra durumdan haberdar olmak istiyorsanız LocalMessageSender'ın SendCompleted event'ını yakalamanız gerekiyor.

Eğer gönderdiğiniz mesaj herhangi bir hedef domain'e bakılmaksızın söz konusu kanalı dinleyen herkese gönderilsin istiyorsanız aşağıdaki şekilde ikinci parametre olarak Global değerini de verebilirsiniz.

[VB]

        Dim MesajGonderici As New Messaging.LocalMessageSender("MesajKanali", System.Windows.Messaging.LocalMessageSender.Global)

Gördüğünüz gibi mesaj gönderme işlemi epey basit. Maalesef ki mesajlar sadece String tipinde olabiliyor. Eğer .NET objeleri göndermek isterseniz uygun XML Serializer'ları kullanabilirsiniz. Örneğimizde biz "BASLA" mesajını gönderiyoruz. Tabi bu mesajın alıcı tarafında da alındıktan sonra bir anlam ifade etmesi gerekecek. Onun için de dinleyici tarafında uygun kodu birazdan yazacağız.

Dinleyici nerede?

Sıra geldi dinleyici uygulamayı hazırlamaya. Dinleyici uygulamamızda basit bir animasyon olacak ve kendisine diğer uygulamadan uygun mesaj gönderildiği anda bu animasyon başlatılacak. Siz örneklerinizde farklı senaryolar uygulayabilirsiniz.

[XAML]

<UserControl x:Class="SilverlightApplication7.MainPage"

   xmlns="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml/presentation"

   xmlns:x="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml"

   Width="400" Height="300">

    <UserControl.Resources>

        <Storyboard x:Name="Animasyon">

            <DoubleAnimationUsingKeyFrames BeginTime="00:00:00"

                                          Storyboard.TargetName="rectangle"

                                          Storyboard.TargetProperty="(UIElement.Opacity)">

                <SplineDoubleKeyFrame KeyTime="00:00:00" Value="0"/>

                <SplineDoubleKeyFrame KeyTime="00:00:01" Value="1" KeySpline="1,0,1,1"/>

                <SplineDoubleKeyFrame KeyTime="00:00:02" Value="0" KeySpline="0,1,1,1"/>

            </DoubleAnimationUsingKeyFrames>

        </Storyboard>

    </UserControl.Resources>

    <Grid x:Name="LayoutRoot" Background="White">

        <Rectangle Height="100" Width="100" Fill="Red" Opacity="0" x:Name="rectangle"/>

    </Grid>

</UserControl>

Yukarıda XAML'ını gördüğünüz uygulama Dinleyici uygulamamız. İçerisinde bir Rectangle ve basit bir de animasyon bulunuyor. Artık Dinleyici uygulamamız içerisinde de bir dinlayici nesnesi tanımlayıp mesajın gönderileceği kanalı dinlemeye başlamanın zamanı geldi.

[VB]

    Private Sub MainPage_Loaded(ByVal sender As Object, ByVal e As System.Windows.RoutedEventArgs) Handles Me.Loaded

        Dim Gonderebilenler As New List(Of String)

        Gonderebilenler.Add("localhost")

        Dim MesajDinleyici As New Messaging.LocalMessageReceiver("MesajKanali", Messaging.ReceiverNameScope.Domain, Gonderebilenler)

        AddHandler MesajDinleyici.MessageReceived, AddressOf MesajDinleyici_MessageReceived

        MesajDinleyici.Listen()

    End Sub

[C#]

        public MainPage()

        {

            InitializeComponent();

            this.Loaded += new RoutedEventHandler(MainPage_Loaded);

        }

        void MainPage_Loaded(object sender, RoutedEventArgs e)

        {

            List<String> Gonderebilenler = new List<string>();

            Gonderebilenler.Add("localhost");

            System.Windows.Messaging.LocalMessageReceiver MesajDinleyici =

                new System.Windows.Messaging.LocalMessageReceiver("MesajKanali",

                    System.Windows.Messaging.ReceiverNameScope.Domain, Gonderebilenler);

            MesajDinleyici.MessageReceived += new EventHandler<System.Windows.Messaging.MessageReceivedEventArgs>(MesajDinleyici_MessageReceived);

            MesajDinleyici.Listen();

        }

Uygulamamız açıldığı gibi hemen işlemlere başlıyoruz. İlk olarak dinlemek istediğimiz kanalların bulunduğu domain'lerin bir listesini yaratmamız gerek. Bunun için bir String listesi yeterli olacaktır. Bu liste içerisinde dinleyeceğiniz kanalın hangi domain'den geleceğini belirlemiş oluyorsunuz. Aksi halde herhangi bir domain'den yola çıkan ve aynı kanal ismini kullanan uygulamalar ile çakışmanız olası.

Elimizde dinlenecek domain listedi Gonderebilenler değişkeninde bulunduktan sonra MesajDinleyici'mizi yaratabiliriz. LocalMessageReceiver sınıfından aldığımız değişkenimizi yaratırken toplam üç parametre vermemiz gerek. Bunlardan ilki dinleyeceğimiz kanalı String adı, ikincisi ise dinleme işlemini hangi çapta yapmak istediğimiz. Global anlamda dinleyerek Gonderebilenler listemizdeki tüm alan adlarını dinleyebileceğimiz gibi Domain çapından ilerleyerek sadece bulunduğumuz alan adını dinleyebiliriz. Eğer sadece bulunduğunuz alan adını dinleyecekseniz aslında Gonderebilenler listesine gerek yok ama yine de örneğimizde eksik olmasın diye bir parametremiz Nothing/Null şeklinde geçmeyelim istedim.

Bir sonraki adımda MesajDinleyici nesnemizim MessageReceived event'ını da ayrı bir event-listener'a bağlamamız gerekiyor ki mesaj geldiğinde durumdan haberdar olabilelim. Tabi son olarak LocalMessageReceiver'ın Listen metodunu da çağırıyor ve dinleme işlemini başlatıyoruz.

[VB]

    Private Sub MesajDinleyici_MessageReceived(ByVal sender As Object, ByVal e As System.Windows.Messaging.MessageReceivedEventArgs)

        If e.Message = "BASLA" Then Animasyon.Begin()

    End Sub

[C#]

        void MesajDinleyici_MessageReceived(object sender, System.Windows.Messaging.MessageReceivedEventArgs e)

        {

            if (e.Message == "BASLA") Animasyon.Begin();

        }

Dinleme işlemine bağladığımız event-listener içerisinden yer alan MessageReceivedEventArgs üzerinden Message Property'si ile gelen mesajı alabilirsiniz. Bu mesajı farklı şekilerde Parse ederek anlam kazandırabileceğiniz gibi basit bir şekilde komut anlamında String karşılaştırma yaparak da yapacağınız işlemleri belirleyebilirsiniz. Biz örneğimizde BASLA mesajı geldiğinde elimizdeki animasyonu çalıştırıyoruz.

Bu noktadan sonra eğer Dinleyici uygulama hemen, anında mesajı gönderen kişiye bir cevap vermek isterse MessageReceivedEventArgs ile beraber gelen Response özelliğini kullanabilir. Böylece belki gelen komut için bir cevap belki de başka bir bilgi gönderilebilir.

[VB]

    Private Sub MesajDinleyici_MessageReceived(ByVal sender As Object, ByVal e As System.Windows.Messaging.MessageReceivedEventArgs)

        If e.Message = "BASLA" Then Animasyon.Begin()

        e.Response = "OLDU"

    End Sub

[C#]

        void MesajDinleyici_MessageReceived(object sender, System.Windows.Messaging.MessageReceivedEventArgs e)

        {

            if (e.Message == "BASLA") Animasyon.Begin();

            e.Response="OLDU";

        }

Burada tanımlanan Response değişkeni içerisinde bilgi otomatik olarak mesajı gönderen uygulamayı geri gidecektir. Geri giden bu veriyi mesajı gönderen uygulamanın yakalayabilmesi için kesinlikle kendi içerisinde LocalMessageSender'ın SendCompleted event'ını dinlemesi gerekir. Söz konusu event'ın SendCompletedEventArgs parametresinin Response Property'si dinleyiciden gönderilen mesajı içerecektir. Mesajın göndericisine ait örnek kodu aşağıda inceleyebilirsiniz.

[VB]

    Private Sub btnGonder_Click(ByVal sender As System.Object, ByVal e As System.Windows.RoutedEventArgs)

        Dim MesajGonderici As New Messaging.LocalMessageSender("MesajKanali", "localhost")

        AddHandler MesajGonderici.SendCompleted, AddressOf x_SendCompleted

        MesajGonderici.SendAsync("BASLA")

    End Sub

    Private Sub x_SendCompleted(ByVal sender As Object, ByVal e As System.Windows.Messaging.SendCompletedEventArgs)

        If e.Response = "OLDU" Then MessageBox.Show("olmuş!")

    End Sub

[C#]

        void MesajGonderici_SendCompleted(object sender, System.Windows.Messaging.SendCompletedEventArgs e)

        {

            if (e.Response == "OLDU")

            {

                MessageBox.Show("olmuş!");

            }

        }

        private void btnGonder_Click(object sender, RoutedEventArgs e)

        {

            System.Windows.Messaging.LocalMessageSender MesajGonderici =

                new System.Windows.Messaging.LocalMessageSender("MesajKanali", "localhost");

            MesajGonderici.SendCompleted += new EventHandler<System.Windows.Messaging.SendCompletedEventArgs>(MesajGonderici_SendCompleted);

            MesajGonderici.SendAsync("BASLA");

        }

Böylece Silverlight uygulamaları tarafında aynı makinede çalışan, ister aynı tarayıcıda olsun, ister olmasın farklı domainlerdeki uygulamaların istenen güvenlik kısıları ile birbiriyle konuşabilmesini sağlamış olduk. Hem de tüm bunları tamamen istemci tarafında sunucumuzu hiç yormadan hallettik.

Hepinize kolay gelsin.