• Anasayfa
  • Hakkımızda
  • Etkinlikler
  • Destek Verin
  • Site Haritası
  • Giriş Yap
  • Üye Ol
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS
Yazılım Dilleri
  • Soru - Cevap
  • EĞİTİM SETİ
  • KATEGORİ
  • DUYURU
  • TEKNOLOJİ HABERLERİ

Son Sorular

  • 23.4.2016 00:55:33C programlama 2 oyun
  • 20.4.2016 16:34:41Local Database
  • 15.4.2016 14:26:15Fatura kayıt işlemi
  • 21.3.2016 01:55:30C# problem

Popüler Sorular

  • 27.5.2012 05:49:50Asp.Net ile Date time alana veri ekleyemiiyorum ?
  • 2.4.2012 00:45:18.exe uzantılı dosya için dijital imza nerde nasıl alınır.
  • 12.5.2012 08:44:49Acil Yardım
  • 27.5.2012 13:46:51veri tabanı bağlantısı
  • .Net Framework
  • 8085 Assembly
  • Active Directory
  • ADO.NET
  • Android
  • Apple IOS
  • Arduino
  • ASP.NET
  • ASP.NET MVC
  • Blackberry
  • C#.Net
  • C++
  • CCG Framework
  • CISCO
  • CSS
  • Diğer
  • Dreamweaver
  • Entity Framework
  • Exchange Server
  • Gömülü Sistemler
  • GSM Programlama
  • Güncel
  • Güvenlik
  • HTML5
  • Java
  • Javascript / JQuery
  • Jira
  • Kariyer ve İş Yaşamı
  • LibreOffice
  • LINQ
  • Linux
  • Matlab
  • Microsoft Dynamics CRM
  • Mobil Uygulama Geliştirme
  • MySQL
  • NoSQL
  • Oracle
  • OWIN
  • PFSense
  • PHP
  • Powershell
  • Python
  • Sanallastirma
  • SAP-ABAP
  • SCOM 2012
  • SEO
  • Sharepoint 2010
  • Sharepoint 2013
  • Silverlight
  • Sistem Analiz ve Tasarımı
  • SQL Server
  • Symantec
  • TFS
  • T-SQL
  • Ubuntu
  • VB.NET
  • Veritabanı Yönetim Sistemleri
  • Visual Studio
  • VMware
  • WCF
  • Web Hosting
  • Windows 8
  • Windows Azure
  • Windows Phone 7.1
  • Windows Phone 8
  • Windows Server
  • Wordpress
  • WPF
  • Xamarin
  • XNA
  • Yazılım Mühendisliği
  • Yöneylem Araştırması
  • ASP.NET MVC
  • Entity Framework
  • Javascript / JQuery
  • LINQ
  • PHP

Son Duyurular

  • 09.07.2013 Algoritma ve Programlama Mantığı Kitabı
  • 11.05.2013 Yazılım Dilleri'ne Destek Verin
  • 12.04.2013 RFID Mimarisi ve Programlama Kitabı
  • 19.02.2013 Türkiye'nin İlk Asp.Net 4.5 Kitabı
IPhone 6 ve IPhone 6 Plus Teknik Özellikleri ve Fiyatı

IPhone 6 ve IPhone 6 Plus Teknik Özellikleri ve Fiyatı

DELL'in Yeni Projesi: USB Bilgisayar (Project Ophelia)

DELL'in Yeni Projesi: USB Bilgisayar (Project Ophelia)

Windows Phone Youtube Uygulaması Google ve Microsoft ile Yeniden Yapılıyor

Windows Phone Youtube Uygulaması Google ve Microsoft ile Yeniden Yapılıyor

Android ve Apple IOS Telefonlar için Blackberry Messenger (BBM)

Android ve Apple IOS Telefonlar için Blackberry Messenger (BBM)

Nokia Lumia 925 Teknik Özellikleri, Lumia 928 ve 920 ile Karşılaştırması

Nokia Lumia 925 Teknik Özellikleri, Lumia 928 ve 920 ile Karşılaştırması

LG Optimus G Pro Özellikleri ve Gözle Video Oynatma Teknolojisi

LG Optimus G Pro Özellikleri ve Gözle Video Oynatma Teknolojisi

ASP.NET AJAX Extension JavaScript İstemci Özellikleri (Bölüm 1 - Yapılar)

ASP.NET AJAX Extension JavaScript İstemci Özellikleri (Bölüm 1 - Yapılar)

10.03.2010

Yazar: Daron Yöndem (Google+)

Kategori: ASP.NET

4082

ASP.NET AJAX Extension dediğimizde çoğunlukla aklımıza UpdatePanel, Timer gibi sunucu kontrolleri gelir. Oysa ASP.NET AJAX Extension ile beraber zengin bir JavaScript istemci kütüphanesi de geliyor. Bu makale serisi boyunca benim Client Extensions olarak adlandırdığım ASP.NET AJAX Extension'ın istemci taraflı özelliklerine bakacağız. Muhabbeti çok uzatmadan ilk konumuz ile maratonumuza başlayalım.

Sınıf, Üye ve Kütüphane Yapısı

Class, Member ve Library kelimeleri bizim ASP.NET sunucu taraflı programlamada özellikle nesne tabanlı programlama yaparken kullandığımız yapılar nedeniyle tanıdık. Bu bölümümüzde bu yapıları JavaScript tarafında nasıl kullanabileceğimizi inceleyeceğiz. Örneklerle konuya girmeden önce hatırlatmak istediğim bir nokta var. ASP.NET AJAX Extension ile beraber gelen JavaScript özelliklerini ve kütüphanelerini kullanabilmeniz için bu özellikleri kullanacağınız sayfaların başında birer ScriptManager yer alması şart. Sunucu kontrollerini kullanırken zaten ScriptManager bulundurmak zorunda olduğumuzu biliyoruz, aynı durum istemci taraflı işlevler için de geçerli.

Type.registerNamespace("Takim");

Örneğimize başlarken yukarıdaki kodumuz ile ilk hamlede Takim adinda bir kütüphane tanımlıyoruz. Bu şekilde bir kütüphane tanımladıkta sonra kütüphaneye istediğimiz sayıda farklı özellik ve fonksiyon tanımlayabiliriz. Bir takımımız için oyuncular tanımlayacağız.

Takim.Oyuncu = function(adi, soyadi, pozisyonu) {
this._adi = adi;
this._soyadi = soyadi;
this._pozisyonu = pozisyonu;
}

Tanımladığımız yeni fonksiyonu Takim kütüphanesi içerisinde Oyuncu sınıfına eşitliyoruz. Aslında Oyuncu diye bir sınıf yoktu, biz eşitleme işlemini yaparken tanımlanmış oldu. Oyuncu fonksiyonunu toplam üç adet parametresi var. Bu parametreler fonksiyonu ait iç değişkenlere aktarılıyor. this. ile başlayan değişkenleri VB.NET'teki private değişkenlere benzetebiliriz. ASP.NET AJAX kütüphanesi _ (alt çizgi) ile başlayan değişkenleri özel değişkenler olarak kabul edecek ve dışarıdan ulaşılmalarına izin vermeyecektir. Peki bu değişkenlere dışarıdan nasıl ulaşacağız?

Takim.Oyuncu.prototype = {

Adi: function() {
return this._adi;
},

Soyadi: function() {
return this._soyadi;
},

Detay: function() {
return this._adi + ', ' + this._soyadi + ', Pozisyonu:' + this._pozisyonu;
}
}

Oyuncu sınıfına ait üç farklı fonksiyon, bir anlamda property (özellik) ekliyoruz. Bu fonksiyonlar sınıf yapısının kendisine has değişkenlerinden değerleri alarak dışarıya sunuyorlar. İçerideki verileri dışa sunuş şekli konusunda istediğimiz gibi kod yazma şansımız var. Örneğin Detay fonksiyonu oyuncunun adini, soyadini alarak pozisyonunu da ekleyerek bir metin döndürüyor.

Tanımlamalarımızı bitirdikten sonra sıra geldi sınıfımızın kaydını yapmaya.

Takim.Oyuncu.registerClass('Takim.Oyuncu', null, Sys.IDisposable);

Bu kayıt sayesinde yarattığımız sınıf üzerinden oluşturacağımız değişkenler yine ASP.NET AJAX tarafından kontrol edilerek, gerektiğinde (dispose) yok edilecek. Tüm bu kodları eğer web sayfanızın direk içerisine yerleştireceksiniz yapmanız gereken ek bir işlem yok. Fakat eğerki sizde benim gibi ayrı bir JavaScript dosyası kullanacaksınız kesinlikle sonunda aşağıdaki satırın bulunması gerekiyor.

if (typeof(Sys) !== 'undefined') Sys.Application.notifyScriptLoaded();

Bu kod ile ScriptManager'ı JavaScript tanımlamalarımızın tamamlandığından haberdar ediyoruz. JavaScript kodumuzu aşağıdaki şekilde sonlandırıyoruz.

Type.registerNamespace("Takim");
 
Takim.Oyuncu = function(adi, soyadi, pozisyonu) {
this._adi = adi;
this._soyadi = soyadi;
this._pozisyonu = pozisyonu;
}
 
Takim.Oyuncu.prototype = {

Adi: function() {
return this._adi;
},

Soyadi: function() {
return this._soyadi;
},

Detay: function() {
return this._adi + ', ' + this._soyadi + ', Pozisyonu:' + this._pozisyonu;
}
}
Takim.Oyuncu.registerClass('Takim.Oyuncu', null, Sys.IDisposable);
 
if (typeof(Sys) !== 'undefined') Sys.Application.notifyScriptLoaded();

Son olarak hazırladığımız kütüphaneyi kullandığımız örnek bir sayfa ile bölümümüzü tamamlayalım.

<%@ Page Language="VB" %>

<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
 
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head runat="server">
<title>Untitled Page</title>
</head>
<body>
<form id="form1" runat="server">
<div>
<asp:ScriptManager ID="ScriptManager1" runat="server">
</asp:ScriptManager>
<script type="text/javascript" src="client.js"></script>
<script type="text/javascript" language="JavaScript">
function Yarat()
{
var Oyuncum = new Takim.Oyuncu(
'Oyuncu Adi', 'Oyuncu Soyadý', 'Pivot');
alert(Oyuncum.Detay());
return false;
}
</script>
 
<input id="Button1" onclick="Yarat()" type="button" value="TIKLA" /></div>
</form>
</body>
</html>

Tüm yazdığımız JavaScript kodlarını Client.js adında bir dosyaya kaydederek sayfamıza standard yollarla ekledikten sonra sayfa içi JavaScript kodları ile kullanabiliyoruz. Kodumuzda Oyuncu sınıfından bir Oyuncu türeterek adını, soyadını ve pozisyonunu da tanımladıktan sonra oyuncuya ait Detay metodunu çalıştırarak aldığımız metni bir uyarı kutusu ile gösteriyoruz.

Sıralar

Enumarations olarak bildiğimiz yapıları JavaScript tarafında da kullanma şansımız var. Bunun için ilk olarak gerekli değerleri içeren tanımlamalarımızı aşağıdaki şekilde yapmamız gerekiyor.

Type.registerNamespace("Sistem");
 
Sistem.Renk = function(){};

İlk olarak yukarıdaki şekilde Sistem adında bir kütüphane tanımlayarak içerisine boş bir Renk metodu ekliyoruz. Şimdi de Renk metodu içerisinde Enumaration tanımlıyor olacağız.

Sistem.Renk.prototype =
{
Mavi: 0x0000FF,
Yesil: 0x00FF00,
Beyaz: 0xFFFFFF
}

Örneğimizde şimdilik üç adet renk tanımlayalım, karşılığında değer olarak da renkler Hex karşılığını koyalım. Tanımlamalarımız bittiğine göre sıra geldi kütüphaneye kaydımızı yaptırıp dosyamızı kapatmaya.

Sistem.Renk.registerClass("Sistem.Renk");
 
if (typeof(Sys) !== 'undefined') Sys.Application.notifyScriptLoaded();

JavaScript dosyamızın tam hali aşağıdaki şekilde olmalı;

Type.registerNamespace("Sistem");
 
Sistem.Renk = function(){};
Sistem.Renk.prototype =
{
Mavi: 0x0000FF,
Yesil: 0x00FF00,
Beyaz: 0xFFFFFF
}
Sistem.Renk.registerClass("Sistem.Renk");
 
if (typeof(Sys) !== 'undefined') Sys.Application.notifyScriptLoaded();

Sayfamıza bu JavaScript dosyasını linklediğimizde aşağıdaki gibi kullanabiliyor olacağız.

<script>
function Boya(Renk)
{
document.body.bgColor = eval("Renkler." + Renk);
}
</script>

Yukarıdaki kodumuzda yer alan Boya adındaki fonksiyon kendisine verilen metin tipindeki renk adını alarak Renkler. metni ile birleştirerek eval komutu ile JavaScript olarak çalıştıracak. Böylece JavaScript kodu olarak Renkler.Mavi gibi kodlar ile önceden tanımladığımız Hex değerlerine ulaşabiliyor olacağız.

Bir sonraki yazımda AJAX Extension'a ait istemci taraflı özelliklere, JavaScript dizileri üzerinde çalışma yöntemleri ile devam ediyor olacağız.

Hepinize kolay gelsin.

Yazar Hakkında

Daron Yöndem

Daron Yöndem

daron.yondem.com

DEVELOAD Yazılım şirketi kurucusu Daron Yöndem ASP.NET alanında aldığı MVP ünvanını son üç yıldır Silverlight alanında devam ettirmektedir. Microsoft Regional Director ünvanına da sahip olan Daron Yöndem’e 2009, 2010 ve 2011 yıllarında Microsoft tarafından “Gold Global Impact Award” ödülü verilmiştir. Microsoft TechEd, PDC, DevReach, Microsoft DevDays gibi uluslararası konferanslarda konuşmacı olan Daron Yöndem INETA (International .NET Association) Orta-Doğu Afrika Bölge Başkanlığı görevini sürdürürerek 262.000’i aşkın üyesi olan 58 sosyal topluluğa destek vermektedir. Üç Türkçe, üç İngilizce kitabı olan Daron Yöndem’in Wrox Publishing gibi uluslararası yayınevlerinden kitapları bulunmaktadır.

Sosyal Medya

ORANLAR

  • 4082izleme

Arkadaşlarınla Paylaş

  • Tweet

0 Yorum

Yorum Yaz / Soru Sor

Lütfen yorum yazmak veya soru sormak için üye girişi yapınız.

Son Yorumlar

  • Hocam Link başka sayfaya yönlendiriyor.
  • merhaba benim merak ettiğim bir konu var y...
  • Merhaba download linki çalışmıyor. Rica et...
  • Nevzat Bey selamlar, Açıkçası bizler a...
  • Parametreleri Cache İşleminden Yalıtma kon...

En Güncel Sorular

  • Bilgilendirme maili (C#.Net)
  • Power Pivot (Sharepoint 2010)
  • BigInteger, BigDecimal (Asp.Net ve Asp.Net MVC)
  • visual C# ile asp nette veritabanı islemleri (Asp.Net ve Asp.Net MVC)
  • Share Point ile Dosya Arşiv Yönetim Sistemi yapılabilir mi ? (Sharepoint 2010)

En Son Cevap Verilen Sorular

  • Bilgilendirme maili
  • BigInteger, BigDecimal
  • visual C# ile asp nette veritabanı islemleri
  • Share Point ile Dosya Arşiv Yönetim Sistemi yapılabilir mi ?
  • txt dosyasına veri yazma

Twitter

Takip et: @yazilim_dilleri

En Çok Okunanlar

Elif BAYRAKDAR

C# ile SQL Server Bağlantısı, Insert, Update ve Delete Sorguları

23.05.2013

  • 106547
  • 0
Hakan Keskin

C# ile Windows Service Projesi Oluşturma, Debug Etme ve Setup Hazırlama

17.12.2013

  • 52857
  • 0
batuhan avlayan

Php - Mail Gönderme (İletişim Formu)

02.09.2013

  • 43571
  • 0

Sponsorlar

KODLAB
Pluralsight
Exchange server is
Office 365
YAZILIM DİLLERİ
Yukarı Çık
  • Hakkımızda
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

© Yazılım Dillerinin Buluşma Noktası | Kaynak belirtildiği sürece makaleler kopyalanabilir.
YazilimDilleri.Net sitesinde yer alan kullanıcıların oluşturduğu tüm içeriklerin yayınlanması ile ilgili yasal yükümlülükler içeriği oluşturan kullanıcıya aittir, YazilimDilleri.Net hiçbir şekilde sorumlu değildir.

Kapat

Giriş Yap

Kullanıcı Adı

Şifre

Şifremi Unuttum

KULLANICI GİRİŞİ