Vakti zamanında veritabanı bağlantılarını ve komutlarını tek tek yazmak için çok uğraştık. Bazılarımız Data Access Layer dediğimiz katmanı kendisi yazıp işini biraz kolaylaştırdı, bazılarımız ise düz mantık devam etti. Sonra bir gün dediler ki LINQ TO SQL var bunu kullanın. Gerçekten güzel bir yapı olduğunu söyleyebilirim. Veri tabanında yer alan tabloları bir nesne, tablo alanlarını ise bir özellik gibi kullanabilme imkanı verdi bizlere.

Belli bir süre sonra Entity Data Model var bunu da bir deneyin bakalım beğenecek misiniz dediler. Bizde denedik. LINQ TO SQL gibi tabloları nesne, alanları özellik, procedureleri ise method olarak kullanmaya imkan sağlayan bir yapıydı bu. Şimdi gel gelelim bu yapıyı incelemeye.

Bu modeli kullanırken öncelikle bir veritabanı oluşturduk ve veritabanımıza da Kullanıcı tablosunu ekledik.

Tablomuzun alanlarını resimdeki gibi giriyoruz ve kayıt ediyoruz. Bu veri tabanını kullanmak için bize bir de C# projesi lazım. Hemen onu da oluşturalım. Not: Anlatım Windows Form üzerinden yapılacaktır.

Windows Form oluşturmak için hangi adımların takip edileceğini bildiğinizi fark ederek devam ediyorum. Projemizi oluşturduktan sonra karşımıza tertemiz bir windows form ekranı gelecektir. Solution Explorer penceresine bakıyoruz hemen. (Bu pencereyi göremeyen arkadaşlar için; Visual Studio da yer alan üst menüler arasında View sekmesini bulun hemen ordan Solution Explorer'ı seçin ve karşınızda)

Solution Explorer penceresinde projemizin adının yazılı olduğu yere sağ tıklıyoruz  -->  Add  -->  New Item sekmelerini takip ediyoruz.

Karşımıza yeni bir ekran açılacak. Bu ekranın sol tarafında yer alan sekmelerden Data  -->  ADO.NET Entity Data Model diyoruz ve kendimiz alt taraftan bir isim veriyoruz. Sonra Add butonuna tıklıyoruz. Add dediğimiz anda karşımıza model içeriğini seçmemiz için ekran gelecektir. Burada "What should the model contain?" (Model ne içermelidir?) sorusuyla karşı karşıya kalıyoruz. İki seçeneğimiz var.

1- Veri tabanı oluşturmak (Generate from database)

2- Boş model oluşturmak (Empty model)

Eğer veri tabanını sonradan eklemek isterseniz boş veri tabanını seçin.

Biz daha önceden veritabanı oluşturduğumuz için Generate form Database diyoruz ve devam ediyoruz. Bundan sonraki adımda karşımıza veri tabanımızı seçmemiz için bir ekran geliyor. Burada yer alan bilgilerin neler olduğunu başka bir konuda detaylı olarak anlatacağım için gerekli olan yerleri dolduralım.

Express sürüm kullandığım için Server Name alanına ".\SQLEXPRESS" yazıyoruz. Eğer ki enterprise sürüm kullanıyorsanız "." ( nokta ) yapmanız yeterli. Select or enter a database name alanında ise bağlayacağımız veri tabanı dosyamızı seçiyoruz ve OK diyoruz.

Artık son işlemimiz, karşımıza çıkan yeni pencerede bizden veri tabanı nesnelerini seçmemizi istiyor. Model içerisinde ekli olmayan tablo, view yada procedure varsa (düz mantık bir tarif olacak ama) yan tarafında sağ tarafa yatık üçgen işareti göreceksiniz. Biz ilk kez nesne ekleyeceğimiz için hepsini seçiyoruz. Alt tarafta ise bize iki tane daha seçenek sunuluyor. Bu seçenekleri de kısaca anlatayım da aklınızda soru işareti kalmasın.

1- Pluralize or singularize generated object names: Hatırlarsanız tabloların bir nesne, alanların özellik, procedurelerin ise method olduğunu söylemiştik yukarıda. Bu seçenek işaretli olduğu zaman ilişki durumlarını göre nesne isimleri tekil yada çoğul olarak yazıyor. Tabi ingilizceye göre tekil çoğul ('s takısı ile) :)

2- Include foreign key columns in the model: Bu seçeneği işaretler isek özellikler arasında foreign key olan özelliği kullarak diğer alt özelliklere erişim sağlayabiliyoruz.

Ben tercihimi resimdeki biçimde kullandım. Bu işlemi tamamladıktan sonra finish diyoruz ve projemize data model eklemiş bulunuyoruz.

Data Modeli projemize eklediğimiz zaman Model ile birlikte App.Config adlı konfigürasyon dosyası da projemize eklenmiş olacak. Ayrıca References içerisine de SystemData.Entity referansı eklenecektir.

Barış Arıburnu - Yazılım Mühendisi