PHP - Diziler ve Dizi Fonksiyonları

PHP’de yavaş yavaş daha eğlenceli konulara geçiyoruz. Serimizin bir önceki dersinde Sayılar ve Sayı Fonksiyonları konusunu ele almıştık. Bugün diziler ve dizi fonksiyonları konusunda değineceğiz.

24.12.2012

Yazar: Barış Arıburnu (Google+)

Kategori: PHP

1900

Dizileri tanımlamak için array fonksiyonları kullanıyoruz. Bildiğimiz üzere diziler index numaraları ile çağırılır ve her dizinin index değeri 0′dan başlar.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi1 = array("Barış","Arıburnu",1963,"Fırat","Üniversitesi");
        
            3
                echo $dizi1[3];
        
            4
                # Ekran Çıktısı: 'Fırat'
        
            5
            ?>

Vermiş olduğumuz örnekte 5 elemanlı bir dizi oluşturuyoruz. Oluşturduğumuz bu dizinin 4.elemanı olan ‘Fırat’ değerini ekrana yazdırıyoruz. 4.elemanı yazdırmak için ise dizinin index değerini 3 vermemiz gerektiğini belirtmeden geçmeyelim. Bu durumu aklınızın bir köşesine altın harflerle yazmanızda yarar görüyorum.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi2 = array("Yazılım", "Mühendisliği",array("ikinci","dizimiz"));
        
            3
                echo $dizi2[2][1];
        
            4
                # Ekran Çıktısı: 'dizimiz'
        
            5
            ?>

Dizi içinde dizi tanımlayabiliriz. Array fonksiyonu içinde yine array fonksiyonunu çağırarak çok boyutlu dizi oluşturabiliriz. Alt boyuttaki dizinin eleman değerine ulaşmak için; ilk fonksiyondaki index numarası sonra bu alt dizide istediğimiz elemanın index numarası yazılır. $dizi2[2][1] ile “dizimiz” elemanı alınmış oldu.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi2[2] = "ikinci dizimiz";
        
            3
                echo $dizi2[2];
        
            4
                # Ekran Çıktısı: 'ikinci dizimiz'
        
            5
            ?>

Eğer istersek ikinci boyuta eklediğimiz dizinin yerine örnekteki gibi tek bir değer ataması yapabiliriz.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi3 = array("ad" => "Barış", "soyad" => "arıburnu");
        
            3
                echo $dizi3["ad"];
        
            4
                # Ekran Çıktısı: 'Barış'
        
            5
            ?>

Array fonksiyonu içerisine girdiğimiz değerleri index numarasına göre değil de index adına göre çağırmak için; ‘index adı => index değeri‘ şeklinde bir tanım kullanılır.

    
            1
            <?php
        
            2
                print_r($dizi3);
        
            3
                # Ekran Çıktısı: 'Array ([ad] => Barış [soyad] => arıburnu)'
        
            4
            ?>

Değişken içindeki diziyi olduğu gibi yazdırmak istiyeceğimiz durumlarda print_r fonksiyonunu kullanıyoruz. Buradaki pre komutu html komutudur. Yazdıracağımız dizinin daha düzgün görüntülenmesini sağlar.

Bu bölüme kadar dizilerin nasıl tanımlandığını ve nasıl kullanıldığını örnekler üzerinden açıklamaya çalıştık. Şu ana kadar anlatılanlarda herhangi bir sorununuz yoksa dizi fonksiyonlarla devam edelim.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi1 = array(3,5,7,11,19);
        
            3
                echo "Eleman Sayısı: ".count($dizi1)."<br>";
        
            4
                # Ekran Çıktısı: 'Eleman Sayısı: 5'
        
            5
            ?>

count fonksiyonu dizinin içindeki eleman sayısını geri döndürür.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi1 = array(3,5,7,11,19);
        
            3
                echo "En Büyük Değer: ".max($dizi1)."<br>";
        
            4
                # Ekran Çıktısı: 'En Büyük Değer: 19'
        
            5
            ?>

max fonksiyonu dizi içerisindeki en büyük elemanı geri döndürür.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi1 = array(3,5,7,11,19);
        
            3
                echo "En Küçük Değer: ".min($dizi1)."<br>";
        
            4
                # Ekran Çıktısı: 'En Küçük Değer: 3'
        
            5
            ?>

min fonksiyonu dizi içerindeki en küçük elemanı geri döndürür.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi1 = array(11,7,8,3,19);
        
            3
                sort($dizi1);
        
            4
                print_r($dizi1);
        
            5
                # Ekran Çıktısı: 'Array([0] => 3 [1] => 5 [2] => 7 [3] => 11 [4] => 19)'
        
            6
            ?>

sort fonksiyonu dizi içerisindeki elamanları küçükten-büyüğe doğru sıralar.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi1 = array(3,5,7,11,19);
        
            3
                rsort($dizi1);
        
            4
                print_r($dizi1);
        
            5
                # Ekran Çıktısı: 'Array([0] => 19 [1] => 11 [2] => 7 [3] => 5 [4] => 3)'
        
            6
            ?>

rsort fonksiyonu ise dizin içerisindeki elemanları büyükten-küçüğe doğru sıralar.

    
            1
            <?php
        
            2
                $dizi1 = array(3,5,7,11,19);
        
            3
                echo implode("+",$dizi1);
        
            4
                # Ekran Çıktısı: '3+5+7+11+19'
        
            5
            ?>

implode fonksiyonu dizi içerisindeki elemanları birleştirmek için kullanılır. ıki değer alır. İlki birleştirme yaparken hangi karakteri kullanacağı, ikincisi ise birleştirme yapılacak dizi değişkeni.

    
            1
            <?php
        
            2
                $var1 = "ayırmak-istediğimiz-yazı-budur";
        
            3
                $dizi2 = explode("-",$var1);
        
            4
                print_r($dizi2