JSON(JavaScript Object Notation) Nedir?

JSON (JavaScript Object Notation), Xml'e alternatif olarak kullanılabilen javascript tabanlı  veri değişim formatıdır. JSON'un temel amacı veri alış verişi yaparken daha küçük boyutlarda veri alıp göndermektir. Programlama dilinden bağımsızdır. İnsanların okuyup yazabilmesi kolaydır. Bu özellikleri sayesinde JSON ile çok hızlı web uygulamaları oluşturabiliriz.

Öncelikle, bilmeyenler için kısaca XML'i tanıyalım. XML - Extensible Markup Language türkçe adıyla genişletilebilir işaretleme dili W3C tarafından belirlenmiş bir standarttır. Bir çok yazılım ortamında kullanılmaktadır.

XML ağaç yapısına sahiptir. Oluşturmuş olduğumuz etiketleri iç içe yazarak kökten uçlara kadar erişim sağlayabiliriz. Bu durumu aşağıdaki gibi gösterebiliriz.

<ROOT>
  <CHILD>
    <SUBCHILD>Ornek...</SUBCHILD>
  </CHILD>
</ROOT>

JSON hakkında makalenin başında ön giriş yapmıştık, şimdi gelelim JSON kodlamasının nasıl olduğuna...

JSON, XML'de olduğu gibi ağaç yapısına sahiptir ve isim - değer çiftlerinden oluşur. Bu durum CSharp dilinde bulunan hash table'a benzetilebilir. 

Nesne { (süslü parantez aç) ile başlar ve } (süslü parantez kapat) ile biter. Her isim'den sonra : (iki nokta üst üste) gelir ve sonrasına değer yazılır. Oluşturulan her isim - değer çifti virgül ile ayrılır. Örnek kod aşağıdaki gibidir.

{
 "tur":"Opera",
 "besteci":"Wolfgang Amadeus Mozart"
}

Vermiş olduğumuz örnek temel anlamda bir JSON kullanımını gösterir. Bir nesnenin altında birden fazla isim değer çiftinin olacağı durumlarda vardır. Böyle durumlarda nesne yazıldıktan sonra değer çifti yazacağımız yere [ ] köşeli parantezler arasında alt nesnelerimizi oluşturuyoruz. Bu duruma aşağıdaki gibi bir örnek verebiliriz.

{ 
 "tur":"Opera",
 "besteci":"Wolfgang Amadeus Mozart",
 "besteler": [
       {"ad": "Figaro'nun Düğünü", "tarih": "1786"},
       {"ad": "Sihirli Flüt", "tarih": "1781"}
       ]
 }

Şimdi basit bir XML yapısının JSON üzerinde nasıl göründüğünü gösterelim.

XML:

<kirtasiye>
<icerik>
<kitap>Lost Symbol</kitap>
<yazar>Dan Brown</yazar>
</icerik>
<icerik>
<kitap>Sherlock Holmes</kitap>
<yazar>Sir Arthur Conan Doyle</yazar>
</icerik>
</kirtasiye>

JSON:

{
"kirtasiye": [
{
"kitap" : "Lost Symbol",
"yazar" : "Dan Brown"
}
{
"kitap" : "Sherlock Holmes",
"yazar" : "Sir Arthur Conan Doyle"
}]}

Gördüğünüz gibi JSON üzerinde, XML'deki gibi oldukça yer kaplayan ve okumayı zorlaştıran etiketler bulunmuyor.

JSON sitesi: http://json.org/json-tr.html