Web programlama işine girdiğinizde temel olarak bilmemiz gereken çalışma mantığıdır.

Web siteleri için bilmemiz gereken 3 kavram var.

• İstemci: Kullandığımız bilgisayarlarımız (biz)
• Sunucu: (Sitelerimizi barındırdığımız bilgisayarlar - 7/24 açık)
• Web sitesi

Bizim kullanıcı olarak gördüğümüz süreçte;

İnternet explorer (Chrome,firefox vb.) tarayıcıyı açıp adres satırına adresi  yazdıktan sonra enter’a basmak vardır. Web sitesi ekranımızda görüntülenir. Ama bunun arkasında işleyen süreç nasıl?

Öncelikle bilinmesi gereken, internet tarayıcılar sadece html (javascript, Jquery) dilinden anlayabilirler. İnsanların iletişim kurması için nasıl diller geliştiyse bilgisayar yazılımları arasında da benzer bir iletişim şekli mevcuttur ve internet tarayıcılar HTML dışında bir dil bilmezler.

Peki buradaki Programlama Mantığı nasıldır;

İstemci, girmek istediği web sayfasını adres satırına yazarak sunucudan bir istekte bulunur. Sunucu gelen isteği alır, istek hangi dilde kodlanmış ona bakar ve ona göre cevap verir. Diğer bir deyişle istenen web sitesini gönderir.

Burada istemciden gelen istek eğer HTML tabanlı ise (örneğin anasayfa.html) sunucu, internet tarayıcının sadece bu dilden anladığını bildiği için, gelen isteği barındırdığı web sitesini aynen istemciye gönderir. (anasayfa.html) Buna istemci taraflı programlama diyoruz.

Eğer gelen istek HTML tabanlı değilse?

İstemciden Sunucuya gelen istek .aspx veya .php olabilir.  Sunucu gelen isteğe bakar. Gelen istek -örneğin anasayfa.aspx- ise istemcideki tarayıcının aspx bilmediğini ve aynen gönderse bunu anlayıp kullanıcıya gösteremeyeceğini bilir ve bir tercüman gibi kodları çalıştırır, işler ve web tarayıcının anlayacağı dil olan html’e çevirerek istemciye gönderir.  Buna ise Sunucu Taraflı Programlama diyoruz.

Kısaca (basitçe) bu iki programlama arasındaki fark, istemci taraflı programlamada kodlar bizim bilgisayarımız tarafından okunur ve sonuç bize gösterilirken, Sunucu taraflı programlamada kodlar sunucu üzerinde okunup yorumlanıp bize gönderilir.