PROXY PATTERN

Proxy pattern, kendisinden yeni bir örnek (instance) oluşturulduğunda, oluşturma ve/veya hafızada yer tutma maliyeti yüksek olan sınıfları (class), sadece o sınıf içindeki bir method çağrıldığında oluşturmak; böylece, sınıfın sisteme getireceği yükü azaltmak ve aynı method çağrıları için daha önce oluşturulmuş olan örnekleri (instance) kullanarak, bu şekilde performans artışı sağlamak amacı ile oluşturulmuş bir dersen (pattern) dir.

Bu tanımı biraz açacak olursak;

Bir methodumuz olduğunu ve bu method içinde pek çok işlemin yapıldığını düşünelim. Yapılan işlemlerden birisi de, resim yükleme işemi yapan bir methodun çağırılması olsun. Bu işemi yapan methodun çağrılabilmesi için, öncelikle ilgili sınıftan (class) bir örnek (instance) oluşturulması gerekir. Bu işlemin ardından da bazı başka işlemler yaptığımızı ve resim oluşturma methodunu çağırmadan hemen önce, methodumuz içinde bir hata aldığımızı düşünelim. Bu durumda, resim oluşturma methodu çalıştırılamamış olacak, ama o methodun içinde bulunduğu sınıf, önceden oluşturulmuş ve RAM’e yüklenmişi olacaktır. Ancak, oluşurken sisteme yük getiren bu sınıf, malesef kullanılamamış ve boşuna yüklenmiş olacaktır. Oysa, bu sınıf sadece ilgili method çağırıldığında yüklenmiş olsa, gereksiz örnek oluşturma durumlarından kurtulmuş ve kodumuzu daha performanslı çalıştırmış olacağız.

Ayrıca bu modelde, işlemin başlangıcında hazırlanmış olan nesneyi, her sorgulamada tekrar tekrar oluşturmak zorunda kalmadan, hazırda var olan nesneyi kullanarak istenen işlemi gerçekleştirebiliyoruz.

Bu patern özellikle, büyük veri akışları sözkonusu olduğunda, kodumuzun performansına önemli katkı yapan bir pattern’dir.

Proxy patern’i kod örneği ile de görelim şimdi.

Şekil 1

Öncelikle, yukarıda şekil 1’de görüldüğü gibi, IImage isimli bir interface oluşturuyoruz ve bu interface içine “ShowImage()” isimli bir method prototipi ekliyoruz.

Şekil 2

Daha sonra; resim yükleme işlemini yapan bir sınıf oluşturuyoruz ve bu sınıfımızı IImage interface’inden türetiyoruz (inherit ediyoruz). Dikkat ederseniz, sınıfa resimin yolunu (path’i) string olarak alan bir yapıcı (constructor) method eklenmiştir. Bu şekilde sınıftan bir örenek oluşturulurken, yüklenmesi istenen resmin yolu da aynı anda verilebilir.

Daha sonra, resim gösterme işlemini yapacak olan “ShowImage()”  isimli method yazılıyor.

Şimdi sıra, istemci ile asıl işi yapacak olan sınıf arasındaki iletişimi sağlayacak olan vekil (proxy) sınıfımızı oluşturmakta. Böyle bir sınıf altta şekil 3 ile gösterilmiştir.

Şekil 3

Bu sınıf da, IImage interface’inden türetilmiş, resimin yolunu (path) string olarak alan bir yapıcı (constructor) methoda ve ShowImage()  isimli methoda sahiptir.  Yani “ShowImage()”  isimli methodun içindeki kod farklılığı haricinde, daha önce, asıl işlemi yapması için oluşturmuş olduğumuz sınıfın aynısı. (Bir de “private IImage proxyFieldImage;” satırı eklenmiştir.)

Şekil 4

Main methodu içinde, asıl işi yapan LoadImage isimli sınıfdan birer örnek (instance) oluşturmak yerine; görüldüğü gibi, LoadImage sınıfı ile aynı özelliklere sahip, vekil (proxy) sınıf olan ImageProxy isimli sınıftan birer örnek (instance) oluşturulmuştur. Çünkü, bu sınıfın oluşturulma maliyeti, asıl işimizi yapacak olan LoadImage isimli sınıfı oluşturmaktan çok daha azdır. Şuanda, LoadImage sınıfı içinde, gerçekten resim yükleme işlemi yapmadığımız için, oldukça sadec bir sınıf. Ama, burada gerçek kodlarımız olsaydı, oldukça karmaşık ve büyük bir sınıf olacaktı.

Daha sonra, vekil (proxy) sınıftan oluşturulan nesler aracılığı ile, gene vekil sınıf içindeki, vekil durumunda olan “ShowImage()” isimli method çağırılıyor. Vekil method içinde IImage tipinde proxyFieldImage isimli değişkenin değerinin null olup olmadığı kontrol ediliyor, null ise LoadImage sınıfından bir örenk oluşturuluyor, null değilse, var olan örnek (instance) kullanılarak, LoadImage sınıfındaki “ShowImage()” isimli method çağırılıyor.

Not: Herhangi bir sınıftan oluşturulan bir örnek (instance), o sınıfın miras aldığı sınıf tipindeki değişkene atanabilir. Bizim öreneğimizdeki tüm sınıflar, IImage interface’inden miras aldığı için, sınıflardan oluşturulacak örnek (instance), bu interface tipindeki değişkene atanabilir.

Main methodu içndeki işleyişe bakacak olursak;

“image1.ShowImage();” isimli method çağrısında, ImageProxy isimli sınıf içinde blunan proxyFieldImage isimli değişkenin değerinin null olduğunu ve bu nedenle, LoadImage isimli sınıfdan birer örnek (instance) oluşturulduğunu görürüz. Aynı şey ikinci method çağrısında da olacaktır. Ancak, üçüncü çağrıda gene “image1” değişkeni kullanıldığından ve bu değişken için daha önce LoadImage isimli sınıfdan bir örnek oluşturulmuş olduğundan, yeni bir örnek oluşturulmayacak, var olan örnek kullanılacaktır. Yani, daha önce method çağrısı yapıldığı için oluşturulan bir sınıf örneği, aynı method çağrısı daha sonra başka bir parametre ile yapıldığında yeniden kullanılacaktır.

Bu pattern’de, hem sadece method çağrısı yapıldığı zaman ilgili sınıftan bir örnek (instance) oluşturulması, hem de aynı method çağrıları için, ilgili sınıfın daha önce oluşturulmuş olan bir örneğinin kullanılması, bize önemli derecede performans kazandıracaktır.