İster Silverlight ister WPF uygulamalarında vektörel çizimlere animasyonlar katıyor olmak hayati öneme sahip. Bu çerçevede bizim elimizde hali hazırda bulunan vektörel çizimleri veya yapacağımız yeni çizimleri WPF veya Silverlight'a uygun şekilde XAML kodları olarak elde etmemiz gerekiyor. Expression Design işte tam noktada devreye giriyor.

Bir Microsoft ürünü olarak Expression Design ile ilgili sizleri şaşırtacağına inandığım birkaç noktadan bahsetmek istiyorum. Bu noktalardan ilki Expression Design içerisinde File / Import menüsüne ufak bir yolculuk yaptığımızda karşımıza Adobe Photoshop ve Adobe Illustrator dosya formatlarının da geliyor olması. PSD veya AI dosyalarını doğrudan vektörel formatları ve katman yapıları bozulmadan Expression Design içerisine aktarabiliyorsunuz. Böylece eldeki hazır tasarımları hızlıca WPF veya Silverlight dünyasına taşımak mümkün oluyor. Bir diğer şaşırtıcı nokta da File / Export menüsünde. Bu menüden WPF ve Silverlight için XAML çıktıları almanın yanı sıra PDF veya PSD dosyaları da alabiliyoruz.

XAML çıktı alma yolunda ilerlerken...

Expression Design içerisinde tasarım yaparken bir tasarımcı olarak dikkat etmemiz gereken noktalardan ilki "Layers" panelinde oluşturduğumuz katmanların yapıları ve özellikle isimleri. Expression Design içerisinde oluşturulan her bir katman ileriki noktalarda WPF veya Silverlight dünyasında programcı tarafından da kullanılabiliyor olacaktır. Hatta söz konusu katmanlara tasarımcının verdiği isimler ile programcılar da ulaşacaktır. Bu nedenle tasarımcının olabildiğince yapılsan çerçevede anlamlı katmanlamalar yaparak, yine anlamlı isimlendirmeler yapmasında büyük fayda var. Aksi halde programcının görsel nesneleri sahnede bulması ve gerekli kodu yazması çok daha zor olacaktır.

Bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta da "Effects" menüsü ile ilgili. Maalesef Expression Design içerisindeki tüm efektler WPF tarafından desteklenmiyor, Silverlight tarafında desteklenen bir efekt ise 1.0 sürümünde mevcut değil. Bu noktada efektler kullanırken birazdan XAML çıktısı alacağımız ekranda bahsedeceğim detaylara dikkat etmek gerekecektir.

File / Export / XAML*

Çiziminizi tamamladıktan sonra doğrudan File / Export menüsünü açarak dosya tipi olarak da XAML'ı seçtiğinizde "OK" düğmesine basmanızla birlikte karşınıza yeni bir pencere gelecektir. Bu pencerede çıktı alacağımız XAML kodları ile ilgili ayarları yapmamız gerekiyor.

Expression Design XAML Export penceresindeki ayarlar.

İlk olarak çıktı alacağımız XAML kodunun WPF mi yoksa Silverlight ile mi kullanılacağına karar vermemiz gerekiyor. Bu seçim XAML kodunda büyük değişiklikleri neden olacaktır. Basit bir örnek olarak XAML dokümanının kök elementinin WPF'de Window, Silverlight içerisinde ise Canvas olduğunu hatırlayabiliriz. Seçimimizi yaptıktan sonra bizi daha farklı ayarlar bekliyor.

"Text"'leri ne yapacağız? Eğer çiziminiz içerisinde metinler kullanmışsanız bunların da birer TextBlock olarak yerleştirilmesi, ya da vektörele çevrilerek bu yazıların birer vektörel çizim olarak (vectorize) XAML koduna konması gerekiyor. Seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri bahsi geçen metnin programatik olarak değiştiriliip değiştirilmeyeceği detayı. Eğer metinler programcı tarafından veritabanına vs bağlanacak ise kesinlikle TextBlock olmaları şart, aksi halde vektörel olarak sahneye yerleştirilen bir metin doğrudan değiştirilemeyecektir. Fakat bu detayın yanı sıra bir de işin animasyon kısmı var. Eğer yerleştirilen metinlerin büyütülüp küçüldüğü animasyonlar düzenlenecek ise metinleri vektörel olarak sahneye koymak daha yüksek performans sağlayacaktır. TextBlock üzerinden yapılan büyütme ve küçültme animasyonlarında nesne her boyut değiştirdiğinde içerisinde metin tekrar font dosyasından gerekli bilgiler alınarak vektörel olarak yaratılacaktır. Böyle bir animasyon vektörel bir animasyona kıyasla daha çok sistem kaynağına ihtiyaç duyar. Eğer yazılan yazılarda boyut değiştirme animasyonları yapılacaksa ve bu yazılar programatik olarak değiştirilmeyecekse kesinlikle "Paths" seçeneği kullanılarak yazılar vektörele çevirlmelidir.

"Live Effects" olarak geçen gerçek zamanlı efektlerin hepsinin WPF veya Silverlight tarafından desteklenmediğinden bahsetmiştik. Eğer desteklenmeyen bir efekt kullanılmış ise "Rasterize all live effects" seçeneği sayesinde efektlerin ayrı birer PNG görsel olarak kaydedilerek efekt verilen nesnelerin arkasına yerleştirilmesini sağlayabilirsiniz. Bir diğer seçenek ise "Only Export Live Effects supported by XAML" olarak sadece desteklenen efektlerin XAML olarak yerleştirilmesine olanak tanıyor. Efektlerle ilgili de performans konusunda olabildiğince dikkat etmekte fayda var. Eğer efekt verilen nesne boyut değiştirmeyecekse, yani efekti sürekli aynı şekilde gözükecekse söz konusu efektli bir PNG olarak yerleştirmek ileriye dönük animasyonlarda performans artışı sağlayacaktır. Sahnede yerini değiştirdiğiniz bir nesnenin efekti her karede tekrar baştan yaratılacağına nesnenin arkasında bitmap de yer değiştirecektir. Böylece çok daha az işlemci gücü kullanılır. Diğer yandan hedef nesnenin boyutunu değiştiren animasyonlar varsa arkada bir PNG dosyasının durması efeklerin boyutlandırılamamasına, örneğin bir "Drop Shadow" efekti ile yerleştirilen gölgenin nesneden ufak kalmasına neden olabilir. Bu tarz durumlarda ya arkadaki PNG'yi de animasyona dahil etmek ya da doğrudan desteklenen gerçek zamanlı efektleri tercih etmek gerekecektir.

Son olarak tercih etmemiz gereken seçenekler arasında "Image Strokes" yapısı yer alıyor. Expression Design içerisinde vektörel çizimlerinizde kullandığınız "stroke" yapılarının bazıları vektörelken bazıları ise bitmap. XAML çıktısı alırken isterseniz bu stroke yapılarını detay seviyesi (level) belirterek vektörel olarak alabilir veya doğrudan bitmap olarak da (rasterize) kaydedebilirsiniz. Her zamanki gibi vektörel kayıtlarda animasyonlarda herhangi bir bozulma olmazken bitmap kayıtlarda ise daha yüksek performans elde ediliyor.

Tüm ayarları yaptığımıza göre artık XAML çıktımızı almaya hazırız. "Export" düğmesi ile çıktınızı .xaml uzantılı bir dosya olarak alıp WPF veya Silverlight projelerinizde kullanabilirsiniz.

Hepinize kolay gelsin.

*XAML çıktıları ile ilgili sorun yaşamamak adına Expression Design'ın Export bölümü ile ilgili büyük çapta değişiklikler içeren Expression Design SP1 yükleme paketini bilgisayarınıza yüklemenizde fayda var.