Bu yazımda Python’da döngü konusundan bahsedeceğim. Python’da döngüleri, diğer dillerde olduğu gibi for ve while ifadeleriyle yapıyoruz. C ve türevi dillerle karşılaştırıldığında for’un yazımı biraz farklı gelebilir, onun haricinde diğer her şey neredeyse aynı diyebiliriz.

İlk olarak while için bir örnek yapalım.

a=0 
while a<10:
 	a+=1
 	print a

while döngüsü, koşul ifadesi doğru olduğu sürece çalışır. A değişkenine ilk değer olarak 0 verilmektedir. A<10 koşulu kontrol edildiğinde sonuç doğru olarak döneceği için a+=1 ve print a işlemleri de işlenecektir. Bu döngü, 1'den 10'a kadar (10 dahil) sayıları ekrana yazmaktadır.

Döngülerin koşul ifadelerinde sürekli doğru değer olup olmaması durumuna ihtiyaçlarımız dahilinde dikkat etmeliyiz, aksi takdirde döngü içerisine yazılan koda göre programın çakılması söz konusu olabilir. Sonsuz döngü while'da şu şekilde yapılmaktadır.

while True:
 	print “Bu bir sonsuz dongu.”

Program, girilen yazıyı klavyeden CTRL+C yapılana kadar ekrana yazmaktadır.

Döngülerden istediğimiz zaman çıkış yapabilmemiz için break ve continue komutlarını kullanabiliriz. Bu komutların çalışma şekillerinin diğer dillerden hiçbir farkı yoktur.

Break örneği :

a=0 
while a<10:
 	 if a==5:
                 break
 	 else:
 		 a=a+1
 		 print a

Continue örneği :

a=0 
while a<10:
 	 if a==5:
 		 a=a+1
 		 continue
 	 else:
 		 a=a+1
 		 print a

Yukarıdaki break örneğinde, a değişkeninin değeri 5 olduğunda döngü sonlanmaktadır. Program 1-10 aralığındaki sayıları yazdıracağı yerde 5'i görünce döngüden çıkmaktadır. Continue örneğinde break'ten farklı olarak a değeri 5 olunca değeri 1 artırılır, ekrana 6 yazılmamakta, döngü bir sonraki değerden devam etmektedir. 1-10 aralığındaki sayılar 6 sayısı atlanarak yazılacaktır.

Şimdi döngülerde sıklıkla kullanacağımız iki fonksiyondan bahsedelim. Bunlar range() ve len() fonksiyonları. Range fonksiyonu sayı aralığı belirtmemizi sağlar. Örneğin,

print range(1,10)

komutunu girdiğimizde 1-10 aralığındaki sayıları ekrana yazdırmış oluruz. Dikkat etmemiz gereken şeylerden biri, ikinci parametrenin sayılara dahil olmamasıdır.

range fonksiyonuna üçüncü parametre olarak artış miktarını girebiliriz.

print range(1,10,2)

komutu, 1-10 aralığındaki sayıları 2 atlayarak ekrana yazmaktadır.

len() fonksiyonu, parametre olarak girilen string'in kaç karakterden oluştuğunu değer olarak döndürür.

print len("alper")

komutu sonuç olarak ekrana 5 yazar. Len fonksiyonunu,

a="bilgisayar" 
print len(a+"muhendisligi")

şeklinde string ifadeleri birbirine ekleyerek de kullanabilirsiniz. Sonuç olarak 22 yazılır.

Son olarak for döngüsüne bakalım. Direk örnek yapalım.

for harf in "python":
 	print harf

döngüsü girilen string ifadenin harflerini ekrana yazmaktadır. Bir kelime ya da cümlenin karakterleri üzerinde işlemler yapmamız gerektiğinde bunu kullanabiliriz.

for sayi in range(1,10):
 	print sayi

range() fonksiyonunda belirtilen aralıktaki sayılar getirilmektedir. Buradan gelen sayıya göre döngümüz çalışmaktadır. Aynı döngüde artış miktarınıda belirtebiliriz.

for sayi in range(1,10,2):
 	print sayi

Döngüler basit anlamıyla bu kadar. Python ile ilgili bir sonraki yazımda listelerden bahsedeceğim.