Command Class ve Command ile Geriye Tek Değer Döndürmek

Merhaba değerli yazılımcı/programcı arkadaşlar, Bir önceki yazımızda ASP.Net web uygulamalarında örnek bir uygulama üzerinde web.config dosyasından connectionString’i nasıl çekeceğimizi öğrenmiştik.B

25.06.2012

Yazar: Muhammed ÖNAL (Google+)

Kategori: ADO.NET

5614

ADO.NET & DATA ACCESS CLASSES (Veri Erişim Sınıfları)

COMMAND CLASS (Sınıfı)

Merhaba değerli yazılımcı/programcı arkadaşlar,

Bir önceki yazımızda ASP.Net web uygulamalarında örnek bir uygulama üzerinde web.config dosyasından connectionString’i nasıl çekeceğimizi öğrenmiştik.Bu yazımızda ise yine ADO.Net Erişim Sınıflarından(Data Access Class) command class’ıyla ve detaylarıyla devam edeceğiz.

Command Class’ıyla yapacağımız örnek uygulamamız sonucunda, Command sınıfı ile geriye tek değer veya kayıt kümesi döndürebilecek aşamaya gelmiş olmamız lazım. Ayrıca command sınıfını kullanıp INSERT, UPDATE ve DELETE sorgularını çalıştırarak veri ekleyebilecek, verilerimizi güncelleyebilecek ve silebilecek durumuna geleceğiz.

Haydi, bakalım zaman kaybetmeden veritabanı işlemlerinin bu büyülü dünyasına başlayalım. J

En basit tanımıyla Command, Veritabanları üzerinde Stored Procedure (Saklı Yordamlar) ve Sorguları çalıştırmak için kullanılan nesnedir.

Command sınıfı ile bağlantılı (connected) veri ortamlarında işlemlerimizi rahatlıkla yapabiliriz. Bu veri ortamlarında veri üzerinde;

          >> Veritabanından tek değer çekebilir
          >> Sadece okunabilir kayıt kümeleri döndürebilir
         >> Ve Veritabanından SQL Sorguları ile Kayıt görüntüleyebilir, Kayıt ekleyebilir, Kayıt Silebilir, Kayıt Güncelleyebiliriz.

Şimdi dilerseniz, Command Class’ının ADO.Net içindeki Mimarisine (Command Architecture) bakalım:

Command Class Architecture :

>> SQL Server .NET Data provider(veri sağlayıcı) için kullanılan Command Nesnesi aşağıdaki gibidir:

System.Data.SqlClient.SqlCommand

>> OLE DB .NET Data Provider (veri sağlayıcı) için kullanılan Command Nesnesi ise aşağıdaki gibidir:

System.Data.OleDb.OleDbCommand
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
SQL için Command nesnesinin 4 yapılandırıcısı vardır.

>> Şimdi en basit default yani varsayılan command nesnesi yapılandırıcısını gösterecek olursak:

C#.net için

SqlCommand sorgu = new SqlCommand();

Vb.net için

Dim sorgu As SqlCommand = New SqlCommand()

>> Varsayılan SQL Command yapılandırıcısını göstermiş olduk. Sıradaki yapılandırıcımız ise SQL sorgu cümlesini ve bu sorgu cümlesinin hangi bağlantı üzerinden çalıştırılacağını gösteren yapılandırıcımız olacaktır.
C#.net için

SqlCommand sorgu = new SqlCommand("Sql Sorgu Cümlemiz", connection);

Vb.net için

Dim sorgu As SqlCommand = New SqlCommand("Sql Sorgu Cümlemiz", connection)

>> Bir diğer yapılandırıcımız ise SQL sorgu cümlesi bir string olarak yazılarak, hangi bağlantının kullanılacağı belirtilir ve transaction komutları listelenir.
C#.net için

SqlCommand sorgu = new SqlCommand("Sql sorgu cümlemiz", connection, transaction);

Vb.net için

Dim sorgu As SqlCommand = New SqlCommand("Sql sorgu cümlemiz", connection, transaction)

>> Son olarak belirteceğimiz yapılandırıcımız ise; Sql sorgu cümlesi belirten yapılandırıcıdır:

C#.Net için

SqlCommand sorgu = new SqlCommand("Sql sorgu cümlemiz");

Vb.net için

Dim sorgu As SqlCommand = New SqlCommand("Sql sorgu cümlemiz")

Evet, değerli yazılım aşığı dostlarım Command nesnesine ait Constructorları yani yapılandırıcılarımızı Vb.Net ve C#.net dilleriyle nasıl bağlantı gerçekleştireceğimizi göstermiş olduk.

Şimdi de Command nesnesine ait Metodlarımızı göstererek bunların ne anlama geldiğini hep birlikte irdeleyelim.

COMMAND SINIFI METOTLARI

Hemen şu soruyu sormamız gerekir.
Peki, biz bu Command Sınıfı metotlarını ne zaman kullanacağız?

Cevap: Command özelliklerine değer girildikten sonra, Command’ı çalıştırmak için aşağıda vereceğimiz tablodaki metotlardan uygun olanı seçeriz.

Command

Açıklama

ExecuteNonQuery

Command nesnesi üzerinde veri güncelleme, değiştirme ve silme işlemleri yapmak için kullanılır. Bu işlemin sonucunda etkilenen kayıt sayısı geriye döndürür. Komutlar bir sonuç döndürmez.

ExecuteScalar

Çalıştırılan Command nesnesinden geriye tek değer döndürmek için kullanılır.
Not: Tek satırlık veri döndüren select komutları için tercih edilmemelidir

ExecuteReader

Çalıştırılan Command nesnesinden geriye kayıt kümesi döndürmek için kullanılır.
Örneğin; Tablodan ürünler çağırıldığında bu metot kullanılır. Bu kullanımda geriye döndürülen değer bir DataReader nesnesidir.

ExecuteXmlReader

Çalıştırılan Command nesnesinden geriye XML döndürmek için kullanılır. Sadece SQL Server 7.0 ve sonraki versiyonları için kullanılır.

Command nesnesi için verdiğimiz metotlarımızı inceledikten sonra, SqlCommand ile ilgili olarak bilinmesi gereken bir diğer önemli konumuz SqlCommand.CommandType özelliğidir. Bu özellikler komut tipini belirler.

Mesela, CommandType ile belirtilen seçenek CommandText özelliğinde bulunan notasyonların ne şekilde yorumlanacağını belirler.

CommandType

Command nesnesinin tipini belirler. Çalıştırılacak Command’a göre Text, StoredProcedure ve TableDirect seçilir.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Not: TableDirect , SQL tarafından desteklenmez. Sadece OleDbCommand nesnesi tarafından kullanılır

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Text: String olarak tanımlanmış SQL sorgu cümlesini çalıştırmak için kullanılır. (varsayılan olarak kabul edilir)

StoredProcedure:SQL tarafından tanımlanmış olan Kayıtlı Yordam’ları çalıştırmak için kullanılır.

TableDirect: Tablo kayıtları

Hatırlatma NOTU: Access veritabanı için Command tanımlanması şu şekilde olacaktır.

C#.net için

OleDbCommand sorgu = new OleDbCommand("Sorgu Cümlemiz", Connection);

Vb.net için

Dim sorgu As OleDbCommand = New OleDbCommand("Sorgu Cümlemiz", Connection)

COMMAND ile GERİYE TEK DEĞER DÖNDÜRMEK

Çalıştırılan Stored Procedure ya da SQL cümlesinden geriye tek değer döndürebiliriz. Peki, Nasıl?

Elbette ki, bu tür durumlar için DataSet yerine Command nesnesi kullanacağız.Şimdi hemen bir soru soralım ve ardından da cevabımızı verelim J

Soru : Command nesnesini hangi durumlarda geriye tek değer döndürmek için kullanırız?

Cevap : Command ile geriye tek değer döndüren senaryolara, aşağıdaki örnekler verilebilir.

- Stok tablosundaki toplam stok miktarını geriye döndürmede

- Ürün tablosundaki toplam kayıt sayını geriye döndürmede

- Ürün kategorisine göre toplam ürün sayısını geriye döndürme

Durumlarında geriye tek değer döndürebiliriz.

Yukarıda ki tablolardan birinde açıklamıştık, demiştik ki geriye tek değer döndürmek için kullanacağımız metot;

>> OleDbCommand veya SqlCommand nesnesi ile geriye değer döndürmek için, ExecuteScalar metodunu kullanılır.

Örnek Uygulama : SqlCommand nesnesinin ExecuteScalar metodu ile Universiteler tablosundaki toplam kayıt sayısı geri döndürülsün. Ve bu örneğimize ilişkin C#.Net ve Vb.Net kodları aşağıdaki gibidir.

C#.Net için

Vb.net için

NOT: ExecuteScalar metodu ile geriye değer döndürmek için, sadece Sum veya Count gibi fonksiyonlar kullanılmaz. Aynı zamanda Select cümlesi veya Stored Procedure ile geriye tek değer döndürülebilir.

Örneklendirmelerimizi ilerleyen yazılarımızda daha zengin bir biçimde ele alacağız değerli yazılımcı dostlarım.

Bugünlükte bizden bu kadar diyor ve makalemizin sonuna gelmiş bulunuyoruz. Kafanıza takılan soru işaretleri var ise mail yoluyla sorularınızı iletebilirsiniz.

Yazılım ve Programlama aşkı ile tutuştuğumuz bir sonraki yazımızda görüşmek dileğiyle.

NOT:
Bu makalemizde de gerek yerli gerek yabancı kaynakları tarayarak ve gerek kendi bilgi ve tecrübelerimizden kattığımız Programlama dünyasında ADO. NET ile veri erişim sınıflarından Command Sınıfı ve bu sınıfa ait yapılandırıcıları (constructor) , metodları ve CommandType özelliğini , Command nesnesinden geriye tek değer döndürebilmeyi bir uygulama dahilinde hem Vb.NET hem de C#.Net kod geliştirme ortamlarında göstermiş olduk. Bir sonraki makalemizde diğer sınıflarımızı detaylarıyla işlemeye devam edeceğiz. Programlama dünyasının bu büyülü dünyasına adım atan arkadaşlara yol gösterici olması amacıyla faydalı olması dileğiyle. Bir sonraki makalemizde görüşmek dileğiyle şimdilik hoşça kalın.

Saygılarımla;

Muhammed ÖNAL
Bilgisayar Mühendisi
RFID Sistemleri Uzmanı
BT Yönetişimcisi

Blog: http://www.muhammedonal.com
Web : http://www.yazilimdilleri.net

Yazar Hakkında

Muhammed ÖNAL

www.muhammedonal.com

Bilgisayar Mühendisi | RFID Sistemleri Uzmanı | BT Yönetişimcisi | Strateji Planlama ve İş Geliştirme 2015 itibariyle sağlık sektöründe Bilgi Sistemleri Yöneticisi ve Üst yönetim Stratejik Planlama ve İş Geliştirme Koordinatörü pozisyonunda çalışmaktadır.

Yazar Hakkında

Sosyal Medya

2 Yorum

Yorum Yaz / Soru Sor

Son Yorumlar

En Güncel Sorular

En Son Cevap Verilen Sorular

Twitter

En Çok Okunanlar

Sponsorlar